Shkatërrimi i sistemit radar Predel-E dhe implikimet strategjike në luftën Rusi–Ukrainë

Përmbledhje e ngjarjes

Më 7 qershor 2025, forcat ukrainase kryen një sulm ajror të suksesshëm mbi një instalim ushtarak rus përtej vijës së frontit, duke shkatërruar sistemin radar Predel-E, një nga asetet më të sofistikuara të zbulimit të ushtrisë ruse. Ky sistem kishte aftësi për të zbuluar objektiva përtej horizontit, duke mbuluar zona të gjera detare dhe ajrore.

Sipas raportimeve nga Defense Express dhe burime të inteligjencës me burim të hapur si Oryx, sulmi mund të jetë kryer me raketa HIMARS ose me predha të drejtuara me GPS të llojit M982 Excalibur, të prodhuara në SHBA. Megjithëse kjo nuk është konfirmuar zyrtarisht, efektiviteti i goditjes është i padiskutueshëm.

Impaktet strategjike

1. Dobësimi i kapaciteteve të zbulimit rus

Predel-E ishte pjesë e rrjetit të mbikëqyrjes së avancuar të Rusisë. Shkatërrimi i tij:

• Redukton aftësinë për të monitoruar lëvizjet ukrainase në rajonet bregdetare dhe ajrore.
• Dobëson reagimin e shpejtë ndaj sulmeve ajrore dhe detare.

2. Rritja e efektivitetit të armëve perëndimore

Sulmi u krye me bomba precize të prodhuara në Francë, të montuara në avionët MiG-29 ukrainas. Kjo dëshmon:

• Integrimin e suksesshëm të teknologjisë perëndimore në sistemet sovjetike.
• Rritjen e besueshmërisë së ndihmës ushtarake nga NATO dhe BE.

3. Goditje simbolike ndaj reputacionit ushtarak rus

Predel-E përfaqësonte krenarinë teknologjike të Rusisë. Humbja e tij:

• Dëmton moralin e trupave dhe besimin në sistemet e mbrojtjes.
• Tregon se Rusia nuk është e paprekshme ndaj armëve moderne të Ukrainës.

 Konteksti më i gjerë

Ky sulm është pjesë e një serie goditjesh të sakta që Ukraina ka kryer mbi sistemet elektronike dhe radarike ruse, përfshirë:

• Sistemet Leer-2 për luftë elektronike
• Kompleksin raketor Bastion-P, të shkatërruar më herët në Krime

Këto zhvillime tregojnë një ndryshim të balancës teknologjike në fushëbetejë, ku Ukraina po fiton terren jo vetëm me ndihmën perëndimore, por edhe me taktika të sofistikuara dhe inteligjencë të avancuar.

 Impikime për rajonin dhe Kosovën

Për vendet si Kosova, kjo ngjarje ofron mësime të rëndësishme:

• Investimi në teknologji moderne është thelbësor për mbrojtjen kombëtare.
• Partneritetet strategjike me aleatë ndërkombëtarë mund të kompensojnë mungesën e kapaciteteve të brendshme.
• Lidershipi civil dhe ushtarak duhet të jetë i përgatitur për të kuptuar dhe përdorur inteligjencën moderne në vendimmarrje.

Kjo analizë është përgatitur nga Instituti për Lidership Civil, si pjesë e serisë së publikimeve mbi sigurinë globale dhe ndikimin e saj në rajonin e Ballkanit.